معتاد قبل از اينكه يك مجرم باشد يك بيمار است

روشهای ترک اعتیاد به مواد مخدر

معتاد یک بیمار است نه یک مجرم

متاسفانه باور غالب اجتماعي اين است كه شخص معتاد موجودي است، كثيف، دزد ،نفرت انگيز و مجموعه اي از رذائل و خصوصيت  هاي منفي كه در يك انسان مي تواند وجود داشته باشد، در معتاد متجلي است. بر پايه اين ديدگاه بايد از فرد معتاد حذر كرد و با نفرت و انزجار او را از جامعه دور كرده و يا نابودش ساخت. رفتار اجتماعي با معتادين توام با نفي و طرد ، نفرت و انزجار و خلاصه به شكل بر خورد با مجرم خطرناكي است كه عدم اش به از وجود.

اگر چه عوارض ثانويه اعتياد در بين گروهي از معتادين كه به دليل فقر و تنگدستي امكان تامين هزينه زندگي خود را ندارند ،سبب مي شود كه براي خرج اعتياد خود دست به هر كاري بزنند ، نسبت به سر و وضع و بهداشت فردي بي تفاوت شوند و در يك كلام مشمول تمام صفاتي كه جامعه به معتادان نسبت مي دهد باشند اما اين عموميت ندارند و اكثريت معتادان را شامل نمي شود.

معتاد قبل از اينكه يك مجرم باشد يك بيمار است و اين رفتارهاي غلط اجتماعي و عملكرد نا درست ديگران است كه به جاي تلاش براي رفع درد و مرضش ، او را به وادي خلاف سوق مي دهد. خوشبختانه مدتی است كه در قوانين تجديد نظر شده و به عنوان مجرميت معتاد به شرطي كه اقدامات درماني را شروع كرده باشد ، حذف گرديده اما باورهاي اجتماعي فرقي نكرده و در زمينه آموزش اجتماعي و بخصوص خانواده ها تلاش چنداني صورت نگرفته است.

برای ترک اعتیاد روش مناسبی انتخاب کنید

كساني كه فكر مي كنند روش ترک اعتیاد با بستن و زنداني كردن معتاد ( روش سقوط آزاد يا بهتر بگويم روش يابوئي – زور درماني – شلاق درماني - طناب درماني ! ) پس از گذشت سه روز اعتياد بر طرف مي شود ، بدانند كه چنين نخواهد شد و اين فرد هر زماني كه آزاد شود و امكان دسترسي به مواد مخدر پيدا كند،در مصرف آن درنگ نخواهد كرد چون اختيارش دست خودش نيست. چنين روش هائي در مورد يك معتاد يا درواقع يك بيمار ، نوعي جنايت ناشي از عدم درك و آگاهي نسبت به اعتياد است كه متاسفانه با ساختن يكسري فيلم ها و القائات نادرست ، در ذهن مردم و جامعه رسوخ كرده است.

روشهای ترک اعتیاد

سه روش متداول ترک اعتياد وجود دارد :

1- روش ترک اعتياد با قطع سريع مصرف مواد مخدر بدون استفاده از دارو

2- روش ترک اعتياد با قطع سريع مصرف مخدر و استفاده از دارو

3- روش ترک اعتياد سنتي با كاهش تدريجي مصرف مواد مخدر .

-روش اول ترک اعتیاد

در این روش ترک اعتیاد، بيمار به يك باره مصرف مواد مخدر را قطع مي كند بدون آنكه دارو يا تركيبي را جايگزين مصرف مواد بكند. به اين روش ترک اعتیاد؛ سقوط آزاد ؛ يا ترک يابوئي گفته مي شود. از اين جهت این روش ترک اعتیاد را ترک يابوئي مي گويند كه در واقع تحمل عوارض و درد هاي ناشي از قطع سريع مواد به حدي است كه قدرت و توان حيواني چون يابو را طلب مي كند اما بهتر است كه به جاي اين اصطلاح نامانوس ، از واژه ترک سقوط آزاد استفاده شود.

در این روش ترک اعتیاد به علت قطع مصرف مواد ، مرحله عكس العمل هاي آشكار كه 1 تا 2 هفته طول مي كشد بسيار سخت و طاقت فرسا خواهد بود اما نشدني نيست و كساني هستند كه اين عوارض را تحمل مي كنند. بزرگترين عيب اين روش اينست كه يك شوك مخرب جسمي و روحي به بيمار وارد مي گردد.

سيستم هاي توليد مواد شبه افيوني در بدن ، حدود ده ماه زمان نياز دارند تا باز سازي شوند لذا پس از گذراندن سختي هاي دو هفته اول ، مشكلات بي خوابي ، افسردگي ، كم حوصلگي، گريه كردن ، كند ذهني فراموشي تنبلي، عدم ميل به زندگي و غيره در بيماران وجود داشته و طي اين مدت شخص قادر به كار كردن نيست و يا راندمان كاري مساعدي ندارد. حتي تجويز مي كنند كه در اين در اين دوره ده ماهه شخص را بيشتر تنها بگذارندو تختخوابش را جدا كنند. در اين مدت به علت عدم تعادل جسمي و رواني ، بيمار نبايد تصميمات سرنوشت ساز بگيرد.

شوك مخربي كه در اين روش ترک اعتیاد به بيمار وارد مي شود ، سبب مي گردد كه بعضي از قسمت هاي توليد كننده مواد شبه افيوني بدن چه بسا تا آخر عمر هيچ وقت فعال نشود. اين مطلب به تائيد پروفسور آرتور گايتون رسيده و در عمل  بين كساني كه با روش سقوط آزاد ترک كرده اند درصد كمي به مرحله تعادل پايدار مي رسند و اكثراً دچار عدم تعادل در دراز مدت هستند و يا به تيك هاي عصبي دچار مي شوند.

-روش دوم ترک اعتیاد
این روش ترک اعتیاد “ شبه سقوط آزاد “ است. بدين ترتيب كه پس از قطع فوري مصرف مواد مخدر و در طول يك هفته اول ، براي كاهش عوارض و دردهاي بيمار از دارو استفاده مي شود.اين همان روش رايج بين المللي منجمله در ايران و همچنين اگهي هاي ترک اعتياد است. به دليل ناديده گرفتن زمان بازسازي سيستم هاي توليد مواد شبه افيوني در بدن اين روش فرق چنداني با روش سقوط آزاد و عوارض حاصل از آن ندارد. مثال علمي آن اينست كه در روش روش سقوط آزاد شخص از بالاي ساختمان ده طبقه به پائين مي پرد ولي در شبه سقوط آزاد كمي تخفيف داده و ازيكي دو طبقه پائين تر سقوط مي كند.

برای درمان و ترک اعتیاد به شیشه داروی خاصی وجود ندارد

-روش سوم ترک اعتیاد

سومین روش ترک اعتیاد ، كاهش تدريجي مصرف مواد است كه به آن “ ترک سنتي “ گفته مي شود و از زمان هاي قديم تاكنون مرسوم بوده است. در ترک سنتي ، هر روز مقداري از مصرف مواد مخدر كم مي شود تا بتدريج به صفر برسد. مثلاً مقداري ترياك يا شيره را در ظرف آبي حل كرده و سپس به جاي مصرف مواد ، روزانه چند پيمانه مشخص از اين شربت مي خورند و به جاي مقدار خورده شده آب مي ريزند تا شربت رقيق تر شود.

اگر مقدار مواد مخدر در شربت اوليه طوري انتخاب شود كه ظرف حدود 15 روز مصرف مواد مخدر به صفر برسد در واقع مشابه ترک سقوط آزاد خواهد بود ولي اگر با حجم و مقدار بيشتر شربت عمل كنند به طوري كه بيش از 40 روز طول بكشد در اين صورت نتيجه بهتري عايد شده و عوارض كمتري به جاي مي گذارد. عده  بسياري ازبيماران معتاد ، از روش ترک سنتي و كاهش تدريجي مصرف مواد استفاده كرده و نتيجه گرفته اند.

از روش ترک سنتي براي ترک اعتياد به هروئين نيز مي توان استفاده كرد

از روش ترک اعتیاد به صورت سنتي براي هروئين نيز مي توان استفاده كرد مشروط بر آن كه بيمار به مدت 24 الي 48 ساعت از مواد مخدر استفاده نكرده و عوارض خماري آنرا تحمل كند و بعد به جاي مصرف هروئين ، از ترياك يا آب شيره استفاده كرده و به تدريج ميزان مصرف را كاهش داده و به صفر برساند. سنگين ترين عمل و مصرف بالاي هروئين ، پس از 48 ساعت از قطع مصرف مواد با  ترياك يا شيره قابل جبران است و البته 3 تا 4 روز طول مي كشد تا بدن بيمار با تغيير نوع مواد خود را تطبيق دهد و معمولاً‌ پس از يك هفته ، اوضاع عادي مي گردد.

هر يك از روش هاي ترک سه گانه داراي محاسن و معايبي است. به عنوان مثال روش ترک سقوط آزاد براي كساني كه در ابتداي راه اعتياد هستند و به طور تفريحي و تفنني از مواد مخدر استفاده مي كنند و هنوز سيستم توليد كننده مواد شبه افيوني بدن آنان از كار نيفتاده است خوب جواب مي دهد و چه بسا بهترين روش باشد ، اما همين روش ترک اعتیاد براي آن دسته بيماران معتاد حرفه اي كه ساليان متمادي به مصرف مواد مخدر با دوز بالا مشغول هستند نه تنها موثر نيست بلكه اغلب عوارض شديد و غير قابل جبراني به جاي خواهد گذاشت . بعلاوه براي بيماراني كه به كار دائم اشتغال دارند ، استفاده از روش سقوط آزاد ميسر نيست چون تا ده ماه نمي توانند كار مثبتي انجام دهند.

يا در روش ترک اعتیاد شبه سقوط آزاد ، اگر چه مصرف دارو سبب كاهش عوارض عكس العمل هاي آشكار در بيمار خواهد شد ليكن همين تركيبات داروئي بعضاً خطرناك تر از خود مواد مخدر مي باشند و دسته اي از آنها بسيار اعتياد آور هستند. مثال واضح آن هروئين است. اين ماده مخدر به عنوان دارو براي درمان  اعتياد اختراع و توليد شد اما در عمل خود به اعتياد خطرناك تری بدل گرديد و يا انواع و اقسام قرص هاي آرام بخش و مسكن وهمچنين قرص هاي روان گردان و توهم زا كه خود سرانه مصرف مي گردد ، باعث رواج اعتياد به قرص در بين بيماران و بخصوص جوانان شده است.

آنچه در قسمت روش هاي شناخته شده ترک اعتياد گفته شد ، تنها راه هاي منحصر به فرد ترک اعتیاد نيست و امروزه شاهد ابتكارات فراوان ديگري هستيم ، يكي از اين ابتكارات اينست كه بيمار را سه روز بيهوش كرده و در طي اين مدت به اصطلاح سم زدائي مي كنند و مي گويند ديگر مشكلات جسمي معتاد تمام شده يا آنكه شنيده مي شود در كشور هاي ديگر با جراحي مغز و دستكاري در آن درصدد علاج اعتياد هستند ! خلاصه معتاد بيچاره موش آزمايشگاهي كساني شده است كه داعيه ترک اعتیاد او را دارند.حتي اگر اين روش های ترک اعتياد منجر به نابودي يا نقص دائمي در وي شود . واقعاً كه جاي تاسف است.

روش پيشنهادي  براي ترک اعتياد روش طولاني مدت است و با حداقل ضايعات جسمي و رواني ، بيمار معتاد را به سمت ترک دائمي اعتياد هدايت مي كند به طوري كه در انتها ي پله ها ،خود بيمار عجله در دوره ترک دارد و نوعي زدگي نسبت به مواد مخدر پيدا مي كند.

روش ترک اعتیاد به شیشه

متخصصان درمانگر اعتیاد می‌گویند برای درمان کسی که به مواد محرک شیشه اعتیاد پیدا می‌کند، داروی خاصی در دنیا وجود ندارد و داروهایی که تجویز می‌شود تنها به کاهش علایم ناراحت‌کننده بیمار کمک می‌کند.درمان اعتیاد به شیشه همچون سایر مواد مخدر مشکل‌ترین درمان هاست. نکته اساسی این است که برای درمان اعتیاد به مواد مخدری که مرفین دارند مثل تریاک، کراک وهرویین، داروهایی مثل "متادون" و"بوپره‌نورفین" را تجویز می‌شود امابرای درمان اعتیاد به شیشه داروی خاصی وجود ندارد. دارویی که خاص درمان اعتیاد به شیشه باشد در ایران و حتی خارج از کشور وجود ندارد، بلکه داروهایی که برای ترک اعتیاد به شیشه استفاده می‌شود داروهای کمکی از جمله ضداضطراب‌ها و ضدافسردگی هاست که این داروها در کاهش علایم بیمار موثر هستند.

برای درمان عوارض اعتیاد به شیشه براساس مدت و نوع و روش مصرف ممکن است که فرد نیاز به درمان دارویی به شکل بستری شدن یا سرپایی داشته باشد. بعد از درمان اختلالات روان پزشکی بیمار باید به وسیله روان پزشک خبره مورد بررسی و درمان قرار گیرد و به دنبال آن یا همزمان آموزش خانواده، آموزش مهارت‌های بهبود اولیه و پیشگیری از بازگشت و رفتار درمانی برنامه ریزی شود.

بوپرنورفین (قرص ترک اعتیاد ) چیست ؟

بوپرنورفین یک داروی مسکن مخدر شبیه مورفین، کدئین و هروئین است. این دارو عمدتا برای درمان اعتیاد به مواد مخدر استفاده می شود، البته مصارف درمانی دیگری نیز دارد.

استفاده نامناسب از بوپرنورفین می تواند منجر به بروز عوارض جدی و حتی مرگ شود. در صورت استفاده از سایر مواد مخدر، عوارض جانبی بوپرنورفین شدت بیشتری می یابند. از شکستن قرص و حل نمودن آن در هر مایعی به منظور تزریق در رگ خودداری کنید. این عمل می تواند باعث مرگ بشود. این دارو را دقیقا باید طبق دستور پزشک مصرف کرد.

ترک اعتیاد به مواد مخدر با چه علائم جسمی و روانی همراه است؟

بدنبال قطع مصرف مواد مخدر در فردی که اعتیاد به این مواد دارد علائم متعددی بروز می کند که اصطلاحا به آن سندرم محرومیت (Withdrawal Syndrome) گفته می شود. این سندرم شامل:
درد عضلانی- استخوانی ، بیخوابی، بیقراری، عطسه، آبریزش بینی، خمیازه، اسهال، تهوع و استفراغ، بی اشتهایی، ضعف وبیحالی، پرش اندامها، احساس سرما و گرما، لرز، تعریق، تپش قلب، اشک ریزش، درد شکم، هذیان، پرخاشگری، وسوسه به مصرف مواد…. می باشد. شدت علائم فوق در افراد مختلف متفاوت بوده و تحمل آنها بدون اقدامات درمانی صحیح بسیار دشوار می باشد این علائم  مدتی بعد از ترک اعتیاد برطرف میشود.

آیا ترک اعتیاد می تواند سلامتی فرد را به مخاطره اندازد؟

 درمان وابستگی جسمی به مواد مخدر که اصطلاحا سم زدائی نامیده شده و در جامعه به ترک اعتیاد معروف است در مواردیکه بیمارتحت ارزیابی صحیح پزشکی و آزمایشات لازم انجام نگرفته و یا استانداردهای مراقبتهای پزشکی و پرستاری رعایت نشود می تواند با خطرات جدی همراه باشد، در غیر اینصورت سم زدائی سلامتی فرد را مورد تهدید قرار نمی دهد. سم زدائی از نظر علمی عبارتست از بکار بردن روشهایی که به بیمار کمک نماید تا دوره ترک را با حداقل علائم و بطور کنترل شده و بی خطر پشت سر گذارد.
منبع :

congress60.org

drvalipour.ir

parastaranearshad.blogfa.com